LEIDINGGEVEN AAN GEN Z:
6 cruciale Aandachtspunten met tips
De nieuwe generatie medewerkers, vaak aangeduid als Generatie Z, heeft andere verwachtingen en behoeften van werk en van leiderschap dan voorgaande generaties. Ze zijn opgegroeid in een tijd van snelle technologische ontwikkelingen, een cultuur van gelijkwaardigheid, weinig weerstand en krapte op de arbeidsmarkt. Leidinggeven aan deze groep vereist een andere benadering. In dit artikel beschrijven we zes cruciale aandachtspunten met bijbehorende tips om op een goede manier leiding te geven aan de volgende generatie(s).
Weinig weerstand, welvaart en krapte op de arbeidsmarkt
Gen Z. Een generatie die geregeld als ‘lui’ wordt bestempeld. Ze verplaatsen zich met elektrische (Fat)bikes, bestellen alle benodigdheden gemakkelijk online die tot op de drempel worden bezorgd en als het regent volgen zij de schoolles of de vergadering gewoon online. Gesterkt door een opvoeding die vooral deze weg heeft geplaveid, zijn Gen Z’ers geneigd om de weg van de minste weerstand te kiezen. Logisch, want mensen kiezen van nature de weg van de minste weerstand.
Tegelijkertijd leven zij in een welvarende tijd met tevens krapte op de arbeidsmarkt. Dat betekent dat een leuke (goedbetaalde) baan vinden niet al te ingewikkeld is en zij gemakkelijk met aanvullende eisen wegkomen. Onder andere de weerbaarheid van deze aanstromende groep professionals is van een ander niveau dan de voorgaande generaties. En dat heeft invloed. Invloed op de manier van aansturen.
Snelle technologische ontwikkelingen, flexibiliteit en gelijkwaardigheid
Tegelijkertijd zijn zij opgegroeid in een tijd waar de technologische ontwikkelingen een enorme vlucht hebben genomen. Zij hebben mede hierdoor een ander referentiekader. Daarnaast hebben zij andere werkrooster-behoeften. Hoe flexibeler hoe beter. Vasthouden aan een 40-urige werkweek tussen 9 en 5? Altijd op kantoor aanwezig zijn? En werk boven privé plaatsen?
Dat is niet waar Gen Z warm van wordt. Ook zie je dat deze generatie staat voor diversiteit en inclusiviteit. Hiërarchische modellen waar de leider het alleenrecht heeft op beslissingen kennen zij niet. Zij zijn gewend mee en tegen te spreken. En ook dat werk een veilige omgeving is waarin iedereen gewaardeerd en betrokken wordt op basis van kwaliteiten en talenten.
Gen Z een probleemgeneratie of potentiële goudmijn?
Zo op het eerste oog lijkt generatie Z voor veel bedrijven een uitdagende lichting nieuwe medewerkers te zijn, waarbij werkprocessen anders moeten worden ingericht. Waarom al die moeite om aan te passen aan deze generatie? Gen Z beschikt over een andere skillset dan eerdere generaties, wat bedrijven en organisaties voordeel kan opleveren:
- Gen Z is opgegroeid met technologie en heeft een natuurlijke affiniteit met digitale tools, sociale media en nieuwe technologieën, zoals AI en automatisering.
- Gen Z staat bekend om hun vermogen om buiten de gebaande paden te denken en creatieve oplossingen te vinden voor complexe problemen.
- Gen Z is opgegroeid in een snel veranderende wereld, wat hen wendbaar maakt en in staat stelt om zich gemakkelijk aan te passen aan nieuwe situaties, technologieën en werkomstandigheden.
- Ze zijn gewend aan flexibele werkstijlen en kunnen goed omgaan met werken op afstand of in hybride omgevingen, wat hen helpt om efficiënt te werken, ongeacht de locatie.
- Gen Z heeft een sterke ondernemende mentaliteit. Veel jonge professionals in deze generatie streven ernaar hun eigen projecten of startups te starten, wat hen ook op de werkvloer creatief, proactief en resultaatgericht maakt.
- Ze waarderen autonomie en zijn vaak in staat om zelfstandig projecten op te pakken en verantwoordelijkheid te nemen, wat leidt tot hogere productiviteit en innovatie binnen teams.
- Gen Z is opgegroeid in een diverse en globaliserende wereld, waardoor ze een inclusieve en open mindset hebben.
- Ze hechten veel waarde aan gelijkheid en diversiteit op de werkvloer, wat kan bijdragen aan een meer inclusieve en harmonieuze werkomgeving.
- Gen Z weet hoe ze sociale media kunnen gebruiken voor zowel persoonlijke als professionele doeleinden.
Met deze set aan skills kan generatie Z meerwaarde hebben voor de organisatie. Om hen optimaal te benutten en te voorzien in de werkbehoeften zijn 6 cruciale aandachtspunten belangrijk in de aansturing:
1. Individuele benadering
Jonge medewerkers, met name Generatie Z, verwachten steeds vaker een persoonlijke aanpak die aansluit bij hun unieke kwaliteiten en ambities. Ze hechten veel waarde aan flexibiliteit, vrijheid en een positieve werkomgeving. Ze willen niet alleen als onderdeel van het team worden gezien, maar ook als individu met specifieke vaardigheden en doelen. Dit vraagt om een leiderschapsstijl die verder gaat dan traditionele hiërarchische structuren. Om medewerkers effectief, gemotiveerd en betrokken te houden, is een benadering nodig die inspeelt op hun persoonlijke behoeften en hen ruimte geeft voor autonomie en verantwoordelijkheid. Hier volgen een aantal tips:
Leer je medewerkers écht kennen
Besteed tijd aan één-op-één gesprekken waarin je vraagt naar hun persoonlijke doelen, interesses en werkstijl. Dit helpt je hun sterke punten beter te begrijpen en hun unieke bijdrage aan het team te waarderen.
Pas je leiderschapsstijl aan per individu
Niet iedereen reageert hetzelfde op een bepaalde manier van aansturen. Sommige medewerkers gedijen goed bij vrijheid en weinig toezicht, terwijl anderen meer structuur en begeleiding nodig hebben. Stem je aanpak af op de voorkeuren van de medewerker.
Creëer maatwerk ontwikkelingsplannen
Help elke medewerker een persoonlijk groeipad te ontwikkelen dat aansluit bij hun ambities en sterke punten. Dit laat zien dat je oog hebt voor hun unieke potentieel.
Stel persoonlijke doelen, niet alleen teamdoelen
Naast teamdoelstellingen, is het belangrijk om individuele doelen te stellen die aansluiten bij de persoonlijke ontwikkeling van de medewerker. Dit geeft hen een gevoel van eigen waarde en richting.
Erken individuele prestaties
Geef erkenning op maat. Sommigen waarderen publieke erkenning, terwijl anderen liever persoonlijke waardering ontvangen. Zorg ervoor dat je waardering uitspreekt op een manier die past bij de persoon.
Luister naar hun ideeën en input
Creëer ruimte waarin medewerkers hun unieke perspectieven en ideeën kunnen delen. Dit geeft hen het gevoel dat hun individuele bijdrage gewaardeerd wordt.
2. Tactiek en geduld
Leidinggevenden moeten tactiek en geduld tonen bij het aansturen van Generatie Z, omdat deze generatie minder gewend is aan directe kritiek en eerder kiest voor organisaties die aansluiten bij hun behoeften. Een tactvolle benadering, zoals het geven van opbouwende feedback, helpt weerstand te voorkomen, terwijl geduld nodig is om hun persoonlijke ontwikkeling te begeleiden. Generatie Z waardeert flexibiliteit, autonomie en erkenning, en leidinggevenden die inspelen op deze verlangens en hen op een empathische manier ondersteunen, zullen hen beter kunnen binden en motiveren. Enkele concrete tips:
Kies je woorden zorgvuldig bij feedback
Vermijd directe, harde kritiek en gebruik in plaats daarvan tactvolle formuleringen. Geef opbouwende feedback waarbij je de nadruk legt op wat goed gaat, gevolgd door wat er verbeterd kan worden, zonder de medewerker te ontmoedigen.
Neem de tijd voor gesprekken
Plan voldoende tijd in voor één-op-één gesprekken om rustig te luisteren en hun zorgen of vragen serieus te nemen. Geduldige communicatie zorgt voor vertrouwen en voorkomt dat medewerkers zich overweldigd voelen.
Sta open voor emoties en reacties
Als een medewerker defensief reageert op kritiek, toon geduld door hun emoties te erkennen zonder meteen te reageren. Dit geeft hen de ruimte om hun gevoelens te verwerken en creëert een veilige omgeving voor dialoog.
Laat groei geleidelijk plaatsvinden
Hoewel Gen Z gewend is aan snelle veranderingen, verwacht niet dat zij direct veranderingen omarmen of zich snel aanpassen aan nieuwe situaties. Bied hen stapsgewijze begeleiding, zodat ze rustig kunnen wennen aan nieuwe verantwoordelijkheden of verwachtingen.
Wees consistent in ondersteuning
Herhaal positieve feedback en bied regelmatig steun aan medewerkers, zelfs als ze niet meteen resultaat laten zien. Geduldig leiderschap betekent consistent blijven in je benadering en vertrouwen hebben in hun groeiproces.
3. Inspirerende visie en doelgerichtheid
Voor Generatie Z is het belangrijk dat leidinggevenden een inspirerende en doelgerichte visie hebben, omdat deze generatie sterk gedreven wordt door zingeving en een gevoel van impact in hun werk. Ze willen weten dat hun inspanningen bijdragen aan een groter doel en zijn gemotiveerd door leiders die duidelijke richting geven en laten zien hoe hun individuele bijdragen passen binnen het bredere plaatje. Een visie die niet alleen praktisch, maar ook inspirerend is, helpt hen om betrokken en gemotiveerd te blijven, vooral omdat ze waarde hechten aan persoonlijke groei en maatschappelijke relevantie in hun werk.
Communiceer een helder en inspirerend doel
Zorg ervoor dat je visie duidelijk en betekenisvol is. Laat zien hoe het werk van je team bijdraagt aan een groter, maatschappelijk relevant doel, zodat medewerkers zich verbonden voelen met de missie van de organisatie.
Neem de tijd voor gesprekken
Geef Generatie Z de ruimte om hun input te leveren en actief mee te denken over hoe de visie van de organisatie gerealiseerd kan worden. Dit verhoogt hun betrokkenheid en eigenaarschap.
Koppel dagelijkse taken aan het grotere geheel
Maak concreet hoe de dagelijkse werkzaamheden van medewerkers bijdragen aan het bereiken van het grotere doel. Dit helpt hen te zien dat zelfs kleine taken belangrijk zijn in de bredere context.
Wees een rolmodel van de visie
Leef je visie zelf voor in je dagelijkse handelen. Generatie Z wil leiders die authentiek en consistent zijn, en die hun waarden in de praktijk brengen, waardoor zij geïnspireerd raken om hetzelfde te doen.
Stimuleren van persoonlijke groei binnen de visie
Laat medewerkers zien hoe hun persoonlijke ontwikkeling aansluit bij de bredere doelen van de organisatie. Bied kansen voor groei en laat hen ervaren dat hun eigen vooruitgang bijdraagt aan het succes van het team en de organisatie.
4. Flexibiliteit en Aanpassingsvermogen
Leidinggevenden moeten flexibiliteit en aanpassingsvermogen tonen bij het aansturen van Generatie Z, omdat deze generatie is opgegroeid in een snel veranderende wereld waarin technologie en werkmethoden voortdurend evolueren. Ze waarderen werkomgevingen die ruimte bieden voor flexibiliteit, zoals hybride werken, en zijn minder geneigd vast te houden aan traditionele structuren en regels. Een leidinggevende die zich flexibel opstelt en bereid is mee te bewegen met nieuwe trends en voorkeuren, sluit beter aan bij hun verwachtingen en zorgt ervoor dat deze medewerkers zich gesteund en gemotiveerd voelen. Flexibiliteit vergroot ook het vertrouwen en de betrokkenheid van Gen Z, die autonomie en balans tussen werk en privé belangrijk vinden.
Bied flexibele werkopties
Geef medewerkers de mogelijkheid om hybride te werken of flexibele werktijden aan te houden. Dit sluit aan bij hun behoefte aan autonomie en een goede balans tussen werk en privé.
Sta open voor nieuwe werkmethoden en technologieën
Generatie Z is opgegroeid met technologie en verwacht dat deze effectief wordt ingezet. Zorg ervoor dat je bereid bent om nieuwe tools en werkwijzen te omarmen en stimuleer innovatie binnen het team.
Pas je leiderschapsstijl aan
Niet alle medewerkers hebben dezelfde behoeften. Toon aanpassingsvermogen door je leiderschapsstijl per persoon te variëren, afhankelijk van hun werkstijl en voorkeuren.
Stimuleer een cultuur van voortdurende verandering
Laat zien dat verandering geen bedreiging is, maar een kans om te groeien. Help je team flexibel te blijven door een omgeving te creëren waarin experimenteren en leren wordt aangemoedigd.
Wees bereid om snel te schakelen
In een dynamische werkomgeving is het belangrijk om je plannen en beslissingen snel aan te passen wanneer de situatie verandert. Dit laat zien dat je flexibel bent en in staat bent om effectief in te spelen op nieuwe uitdagingen en kansen.
5. Transparante communicatie en feedbackcultuur
Voor Generatie Z is het belangrijk dat leidinggevenden een inspirerende en doelgerichte visie hebben, omdat deze generatie sterk gedreven wordt door zingeving en een gevoel van impact in hun werk. Ze willen weten dat hun inspanningen bijdragen aan een groter doel en zijn gemotiveerd door leiders die duidelijke richting geven en laten zien hoe hun individuele bijdragen passen binnen het bredere plaatje. Een visie die niet alleen praktisch, maar ook inspirerend is, helpt hen om betrokken en gemotiveerd te blijven, vooral omdat ze waarde hechten aan persoonlijke groei en maatschappelijke relevantie in hun werk.
Wees open over bedrijfsdoelen en beslissingen
Communiceer regelmatig en eerlijk over de richting van het bedrijf en de beslissingen die worden genomen. Dit helpt om vertrouwen op te bouwen en zorgt ervoor dat medewerkers zich betrokken voelen bij het grotere geheel.
Geef frequente en constructieve feedback
Zorg ervoor dat feedback niet alleen tijdens evaluaties wordt gegeven, maar regelmatig en in het moment. Dit helpt Generatie Z om continu te leren en zich te ontwikkelen, wat ze zeer belangrijk vinden.
Moedig tweerichtingscommunicatie aan
Creëer een omgeving waarin medewerkers zich vrij voelen om ook jou feedback te geven. Dit zorgt voor een cultuur van open dialoog waarin iedereen zich gehoord voelt en wederzijds respect wordt gestimuleerd.
Zorg voor duidelijke verwachtingen
Wees helder en transparant over wat je van je medewerkers verwacht, zowel op korte als lange termijn. Dit voorkomt verwarring en maakt het makkelijker om feedback te geven die specifiek en nuttig is.
Erken prestaties en geef ruimte voor verbetering
Naast feedback over verbeterpunten, is het belangrijk om successen en sterke punten te benoemen. Generatie Z waardeert erkenning, en dit stimuleert hen om zich verder te ontwikkelen en actief betrokken te blijven.
6. Teamgeest en gemeenschapsgevoel
Voor Generatie Z is het belangrijk dat leidinggevenden teamgeest en een sterk gemeenschapsgevoel creëren, omdat deze generatie waarde hecht aan verbondenheid en samenwerking. Ze willen niet alleen werken voor een organisatie, maar ook deel uitmaken van een gemeenschap waarin ze zich ondersteund en betrokken voelen. Teamgeest bevordert vertrouwen en open communicatie, wat essentieel is voor hun motivatie en werkplezier. Bovendien versterkt een gevoel van gemeenschap de loyaliteit en zorgt het ervoor dat medewerkers zich meer verantwoordelijk voelen voor gezamenlijke doelen. Een sterke teamdynamiek biedt hen de sociale verbondenheid die ze zoeken in een werkomgeving, wat bijdraagt aan hun productiviteit en tevredenheid. Vijf concrete tips:
Organiseer teamactiviteiten
Creëer regelmatig momenten waar het team op informele wijze kan samenkomen, zoals teambuildingactiviteiten, gezamenlijke ontwikkeling, lunches of borrels. Dit versterkt de onderlinge banden en zorgt voor een gevoel van verbondenheid.
Stimuleer samenwerking in plaats van competitie
Moedig medewerkers aan om samen te werken aan projecten en elkaar te ondersteunen. Generatie Z waardeert een omgeving waarin collega’s elkaar helpen en gezamenlijke successen worden gevierd.
Wees toegankelijk en betrokken als leider
Toon als leidinggevende oprechte interesse in je teamleden, niet alleen op werkgebied, maar ook persoonlijk. Dit draagt bij aan een cultuur van wederzijds respect en vertrouwen binnen het team.
Erken gezamenlijke prestaties
Zorg ervoor dat je niet alleen individuele successen viert, maar ook teamdoelen en -resultaten benadrukt. Dit helpt om het gevoel van samenwerking en gemeenschappelijk succes te versterken.
Creëer een veilige en inclusieve omgeving
Bouw aan een werkcultuur waarin iedereen zich geaccepteerd en gewaardeerd voelt. Dit versterkt het gemeenschapsgevoel en zorgt ervoor dat medewerkers zich durven uitspreken en actief bijdragen aan het team.
Conclusie
Werken met Generatie Z kan enorm positief zijn, omdat deze generatie beschikt over unieke vaardigheden en een frisse benadering die organisaties veel voordelen kan opleveren. Ze zijn technisch zeer vaardig, creatief in het oplossen van problemen en flexibel in hun werkwijze. Hun ondernemende en autonome mentaliteit leidt tot innovatie en productiviteit, terwijl hun sterke focus op diversiteit en inclusiviteit de werkomgeving meer open en harmonisch maakt.
Door hun vermogen zich aan te passen aan veranderingen en nieuwe technologieën, kunnen ze organisaties helpen wendbaar en toekomstbestendig te blijven. Het vraagt wel een andere manier van aansturing. Dus met de juiste aanpak kan Gen Z een zeer waardevolle toevoeging zijn voor de organisatie.
MEER ARTIKELEN
Een succesvolle studiedag organiseren
Een goed georganiseerde studiedag is een waardevolle investering in de ontwikkeling van docenten en onderwijsprofessionals. Om het proces overzichtelijker te maken, delen wij de stappen die wij altijd doorlopen bij het organiseren van studiedagen. Daarnaast delen we ons handige briefingsdocument, waarmee je jouw dag effectief kunt voorbereiden.
Een ‘zeldzaam’, maar cruciaal aspect voor goed leiderschap
Leiderschap in het onderwijs vraagt om strategisch denken, duidelijke visie en het vermogen om autonomie in teams te stimuleren. Jaap Hansen, bestuurder bij SOOOG, legt de nadruk op het belang van helder leiderschap, waarin teams worden uitgedaagd om verantwoordelijkheid te nemen binnen kaders en strategische doelen.
Effectief leiderschap: zelfsturing de sleutel
Effectief leiderschap in het mbo vraagt om het verbinden van visie, teamdynamiek en individuele behoeften. Michelle Verheesen, teammanager bij Gilde Opleidingen, stimuleert zelfsturing binnen haar teams door vertrouwen, duidelijke kaders en open communicatie.